Των Δρ. Γεώργιου Νταλού, Μαρίας Ζερβού, Ερμίνας Κεχαγιά
Εδώ και χρόνια, οι άνθρωποι καλύπτουν τις ενεργειακές τους ανάγκες σχεδόν αποκλειστικά, από τις συμβατικές πηγές ενέργειας, όπως το πετρέλαιο, τη βενζίνη και τον άνθρακα, οι οποίες παρόλο που έχουν σπουδαία συνεισφορά στο πολιτισμό, ρυπαίνουν ανεπανόρθωτα το περιβάλλον και εξαντλούνται με γοργούς ρυθμούς. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, η εντατική χρήση των ορυκτών καυσίμων (γαιάνθρακες, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) και της πυρηνικής ενέργειας ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία έχουν άμεσο αντίκτυπο στις κλιματικές συνθήκες και γενικά στις συνθήκες ζωής πάνω στον πλανήτη. Η κρίση τιμών και το πρόβλημα έλλειψης του αργού πετρελαίου το 1973, επέφερε τον τετραπλασιασμό της τιμής του και προκάλεσε ασυνέχειες στους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης. Η κρίση αυτή σε συνδυασμό με την περιβαλλοντική καταστροφή οδήγησε στη διαπίστωση ότι η σημερινή πετρελαιοβόρα τεχνολογία πρέπει σταδιακά να προσανατολιστεί στην αξιοποίηση άλλων συμβατικών και κυρίως «Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», που αναπληρώνονται μέσω των φυσικών κύκλων και θεωρούνται πρακτικά ανεξάντλητες.
Το ενεργειακό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουν σήμερα οι περισσότερες χώρες του κόσμου, γίνεται ακόμη πιο έν- τονο λόγω των διαρκώς αυξανόμενων τιμών του πετρελαίου διεθνώς, αλλά και λόγω των διαρκώς μειούμενων ποσοτήτων των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, λιγνίτης κ.λ.π.) τις οποίες επιμένουμε πεισματικά να χρησιμοποιούμε για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών. Πέρα από την ενεργειακή κρίση και τον οικονομικό της αντίκτυπο στις διεθνείς αγορές και τον οικογενειακό προϋπολογισμό, έρχεται να προστεθεί και η αρνητική, περιβαλλοντική και πολιτική διάσταση του προβλήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του φαινομένου του θερμοκηπίου εξαιτίας των μεγάλων ποσοτήτων καυσαερίων που εκπέμπονται από τη χρήση συγκεκριμένων καυσίμων, με απρόβλεπτες, πολλές φορές, συνέπειες για το περιβάλλον, αλλά και η πολιτική αστάθεια που επικρατεί σε περιοχές του πλανήτη οι οποίες διαδραματίζουν κάποιο ρόλο, μικρό ή μεγάλο, σε θέματα παγκόσμιου ενεργειακού ενδιαφέροντος (Μ. Ανατολή, Ν. Αμερική).
Όσον αφορά τη χώρα μας, καθημερινά διαπιστώνουμε την έντονη ενεργειακή της εξάρτηση από το πετρέλαιο και τα ενεργειακά του παράγωγα, επιβαρύνοντας το φυσικό περιβάλλον με τις εκπομπές καυσαερίων, αλλά και τον προϋπολογισμό της χώρας καθώς δαπανώνται κάθε χρόνο τεράστια ποσά για εισαγωγή πετρελαίου και τη χρήση ορυκτών καυσίμων.
Η εναλλακτική λύση που εμφανίζεται σήμερα για να αντικαταστήσει το πετρέλαιο τουλάχιστον στην παραγωγή θερμικής ενέργειας και ιδιαίτερα για οικιακή χρήση είναι τα pellets.
Η χρήση των wood pellets και γενικότερα των βιοκαυσίμων, έχει μία θετική περιβαλλοντική προσέγγιση σε παγ- κόσμιο επίπεδο και έρχεται να αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την καύση πετρελαίου και ξύλου για την θέρμανση των σπιτιών. Ολο και περισσότεροι καταναλωτές αντικαθιστούν τους παλιούς καυστήρες πετρελαίου με αντίστοιχους βιομάζας. Ενας μεγάλος αριθμός διαφόρων ειδών και μοντέλων από θερμάστρες, καυστήρες και επιμέρους θερμικών εφαρμογών των wood pellets, έχει αναπτυχθεί στην Ευρώπη, κυρίως από το 1999 και μετέπειτα. Με την αλματώδη αύξηση των τιμών του πετρελαίου και των ορυκτών καυσίμων διεθνώς, από το 2005, η ζήτηση των καταναλωτών για χρήση των wood pellets έχει αυξηθεί σημαντικά και μία αξιόλογη βιομηχανία παραγωγής και διάθεσης αναπτύσσεται δυναμικά γύρω απ’αυτά.
Εκτός από τα γνωστά καυσόξυλα λοιπόν, η χρήση της βιομάζας γίνεται συνήθως με την καύση συσσωματωμάτων (pellets, μικρά πεπιεσμένα κομμάτια από σκόνη ξύλου ή αγροτικά παραπροϊόντα) σε σύγχρονους λέβητες υψηλής τεχνολογίας, με αυτόματη τροφοδοσία καυσίμου και ηλεκτρονικά ελεγχόμενη παροχή αέρα, οι οποίοι είναι σε θέση να αποδώσουν περισσότερο από το 95% της ενέργειας που περιέχεται στο ξύλο για θέρμανση. Οι σύγχρονοι λέβητες ξύλου δεν παράγουν ορατό καπνό και οι εκπομπές τους είναι πολύ χαμηλές. Τα pellets ξύλου συγκρινόμενα με τα υπόλοιπα καύσιμα αποτελούν μια νέα και ελκυστική μορφή καυσίμου. Οταν καίγονται τα pellets ξύλου, γίνεται εκμετάλλευση σε μεγάλο βαθμό μιας πηγής ενέργειας που θα είχε καταλήξει να γίνει απόβλητο ή να είχε εναποτεθεί σε μια χωματερή. Τα pellets φτιάχνονται από υπολείμματα [πριονίδια και πλανίδια (shavings) ξύλου] και χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες από συστήματα θέρμανσης στην περιφέρεια αλλά και με την πρόσφατη αλλαγή της νομοθεσίας και στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τα pellets δημιουργούνται από την συμπίεση των πριονιδιών σε πρέσες. Τα pellets από ξύλο έχουν αρκετά χαμηλό περιεχόμενο σε υγρασία ιδιότητα που τους προσδίδει υψηλότερη αξία καύσης από τα υπόλοιπα καυσόξυλα. Το γεγονός ότι πιέζονται (πρεσάρονται) σημαίνει ότι καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο, άρα έχουν περισσότερη ενέργεια ανά μονάδα όγκου (υψηλότερη ογκομετρική ενέργεια). Η μείωση του όγκου συμβάλει και στην ευκολότερη και οικονομικότερη αποθήκευση τους. Η θερμιδική απόδοση των pellet ανέρχεται στα 4200 kcal/kg. και είναι ένα καύσιμο υλικό φυσικό, οικολογικό και υψηλής απόδοσης. Η διάμετρός τους κυμαίνεται από 60-80 χιλ. και μήκος από 100 χιλ. – 500 χιλ. ενώ το χρώμα εξαρτάται από την πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται για την παραγωγή τους. Υπάρχουν διάφορα μεγέθη Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα εάν επιλέξει κάποιος τα pellets ως καύσιμη ύλη. Η καύση των pellets βοηθά ουσιαστικά στην μείωση των δασικών αποβλήτων από την παραγωγή ξυλείας και από τη βιομηχανία επίπλων. Τα pellets δεν καπνίζουν ούτε εκλύουν επικίνδυνα αέρια κατά την καύση τους. Το βασικό πλεονέκτημα των εφαρμογών βιομάζας, σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα (πετρέλαιο, αέριο), πέραν του ανανεώσιμου χαρακτήρα τους, είναι πως είναι «ουδέτερες» ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δε συμβάλλουν δηλαδή στην αποσταθεροποίηση του κλίματος, μιας κ&a
