Για να πληροί ένα ξύλινο κούφωμα όλες τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, θα πρέπει η παραγωγή του να γίνεται σύμφωνα με όλες τις τελευταίες νόρμες που αφορούν την κατασκευή του!
Για το λόγο αυτό ο κατασκευαστής πρέπει να χρησιμοποιεί σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό και σαφέστατα πάντα κάτω από τις αυστηρές προδιαγραφές πρώτων υλών, κατασκευής και ποιοτικού ελέγχου.
Η ιστορία των ξύλινων κουφωμάτων είναι πολύ μεγάλη και η εξέλιξη τους στο πέρασμα του χρόνου αρκετά εντυπωσιακή. Ο παράγοντας που παίζει το σημαντικότερο ρόλο είναι φυσικά τα είδη ξύλου για κουφώματα που επιλέγονται. Εκείνα θα καθορίσουν το τελικό αποτέλεσμα και την απόδοση των κουφωμάτων.
Στις μέρες μας, τα ξύλινα κουφώματα συγκεντρώνουν τις περισσότερες από τις ιδιότητες των κουφωμάτων αλουμινίου αλλά και των συνθετικών. Εν αντιθέσει με το παρελθόν, το ξύλινο κούφωμα διαθέτει δυνατότητα ανάκλησης, μόνωσης αλλά και ενεργειακής αναβάθμισης. Οι φυσικές ιδιότητες του ξύλου διαφοροποιούνται ανάλογα με το είδος του, επηρεάζοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης τους για ορισμένες κατασκευές και τεχνικές εργασίες. Μία από τις σημαντικότερες είναι η περιεχόμενη υγρασία του ξύλου, η οποία επηρεάζει φυσικά και όλες τις μηχανικές του ιδιότητες, όπως είναι η αντοχή του στο χρόνο, η παραμόρφωση αλλά και η δυνατότητα επεξεργασίας. Αναλυτικότερα μερικά πλεονεκτήματα του ξύλου:
- Είναι ανανεώσιμη πρώτη ύλη: Αναπαράγεται από τη φύση σε αντίθεση με άλλες ορυκτές πρώτες ύλες (πετρέλαιο, μεταλλεύματα) που εξαντλούνται συνεχώς
- Έχει μεγάλη αισθητική αξία, διότι είναι διαθέσιμο σε πολλούς συνδυασμούς χρωμάτων και σχεδίασης. Είναι ζεστό υλικό με ιδιαίτερη αίσθηση στην αφή και στην όραση (π.χ. σύγκριση ενός ξύλινου μ’ ένα μεταλλικό ή πλαστικό έπιπλο).
- Έχει μεγάλη μηχανική αντοχή σε σχέση με το βάρος του κι είναι άριστο δομικό υλικό με μεγάλες κατασκευαστικές δυνατότητες και αρχιτεκτονική αξία
- Είναι μονωτικό υλικό στη θερμότητα και στον ηλεκτρισμό
- Δεν οξειδώνεται (δεν σκουριάζει) – Δεν ρυπαίνει το περιβάλλον
- Η κατεργασία του είναι σχετικά εύκολη και απαιτεί μικρή κατανάλωση ενέργειας
Σταθερότητα διαστάσεων ξύλου σε χρήση
Όταν το ξύλο υποστεί μια πρώτη ξήρανση και έλθει σε ισορροπία με τις συνθήκες του περιβάλλοντος (θερμοκρασία και σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας) στη συνέχεια, σε κάθε μεταβολή των συνθηκών του περιβάλλοντος μεταβάλλονται και οι διαστάσεις του ξύλου, αλλά σε μικρότερα μεγέθη σε σχέση με την πρώτη ξήρανση. Με άλλα λόγια μετά την πρώτη ξήρανση το ξύλο εμφανίζει μια μειωμένη μεταβλητότητα των διαστάσεων (δηλ. μειώνεται η υγροσκοπικότητα του ξύλου). Αυτή την εκτιμούμε με το άθροισμα της ακτινικής και εφαπτομενικής μεταβολής που προκαλείται όταν με σταθερή την θερμοκρασία στους 25ο C μεταβάλλουμε τη σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας από το 90% στο 60%. Οι συνθήκες αυτές ανταποκρίνονται στα δεδομένα των φυσικών μεταβολών που υφίστανται οι κατασκευές ξύλου κατά τη χρήση τους. Δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της ρίκνωσης κατά την ξήρανση του ξύλου και της μεταβολής των διαστάσεων κατά τη χρήση του ξύλου σε κατασκευές.
| Μεταβλητότητα διαστάσεων | Ποσοστό μεταβολής διαστάσεων |
| Πολύ μικρή | Κάτω του 2% |
| Μικρή | 2- 2.9% |
| Μέτρια | 3-4.5% |
| Μεγάλη | πάνω από 4.5% |
Ξυλεία Κουφωμάτων
Τα κουφώματα κατασκευάζονται από ειδικά επιλεγμένη ξυλεία τόσο σκληρή, όσο και μαλακή. Οι κορυφαίες επιλογές για σκληρή ξυλεία είναι: ΜΕΡΑΝΤΙ, NIAGON, ΙROCO, ΔΡΥΣ ή ACCOYA, αλλά και βιομηχανικά και θερμικά επεξεργασμένη ξυλεία, η οποία συγκεντρώνει όλες τις τεχνικές προϋποθέσεις (υγρασίας, πυκνότητας κ.λ.π.) και καλύπτει όλες τις προδιαγραφές. Τα προφίλ των κουφωμάτων κατασκευάζονται από τρικολλητή ξυλεία, βιομηχανικής επεξεργασίας και κατασκευής. Με τη χρήση της τρικολλητής ξυλείας έχει επιτευχθεί η εξάλειψη κάθε τεχνικού προβλήματος, η σταθεροποίηση και η μη στρέβλωση των ξύλων. Έτσι, τα κουφώματά έχουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα και αντοχή στο χρόνο.
Ποια είναι τα κορυφαία είδη ξύλου για κουφώματα;
Σκληρή Ξυλεία
- Δρυς
- Niangon
- Meranti (τροπική ξυλεία)
- Iroko (τροπική ξυλεία)
- Καστανιά
- Τeak
- ACCOYA
Τα προερχόμενα από πλατύφυλλα δέντρα ξύλα (σκληρή ξυλεία) βρίσκονται ανάμεσα στις κορυφαίες επιλογές της αγοράς, χάρη στα ασύγκριτα πλεονεκτήματα που προσφέρουν. Η απορρόφηση μικρών ποσοστών υγρασίας σε συνδυασμό με την υψηλή μηχανική αντοχή, καθιστά τα σκληρά ξύλα μία σημαντική ασπίδα ενάντια στη φθορά και το σάπισμα. Παρά τη μικρή δυνατότητα επεξεργασίας τους, διακρίνονται για την εξαιρετική τους ποιότητα. Το παραπάνω γεγονός τα μετατρέπει σε μία ιδανική επιλογή για ξύλινα κουφώματα.
Μαλακή Ξυλεία ( Soft Wood )
- Ελάτη
- Πεύκη
- Ερυθρελάτη
Πυκνότητα ειδών ξύλου
Η πυκνότητα του ξύλου είναι πολύ σημαντική ιδιότητα γιατί επηρεάζει όλες τις άλλες ιδιότητες και χρήσεις του ξύλου και αποτελεί δείκτη της ποσότητας ξύλου που περιέχεται σ’ ένα συγκεκριμένο όγκο. Είδαμε όμως ότι σαν ιδιότητα του ξύλου παρουσιάζει μεγάλη μεταβλητότητα στις τιμές της μεταξύ ειδών αλλά και δειγμάτων ξύλου από το ίδιο είδος. Ωστόσο, από μετρήσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον η ξηρή πυκνότητα ενός συγκεκριμένου είδους ξύλου μπορεί να εκφραστεί σαν ένας ενιαίος μέσος όρος (πίνακας 1) με την παραδοχή βέβαια ότι υπάρχει μια σημαντική διακύμανση γύρω από αυτόν τον μέσο όρο. Έτσι, μπορούμε να έχουμε μια γενική εικόνα σχετικά με το πόσο βαρύ (σαν υλικό) είναι το κάθε είδος ξύλου. Ιδιαίτερα για τα ελληνικά είδη ξεχωρίζουμε τις εξής κατηγορίες ξύλου με βάση την ξηρή πυκνότητα:
- ΕΛΑΦΡΑ (0,30 – 0,45 g/cm3): Ελάτη, Ερυθρελάτη, Λεύκη, Ιτιά
- ΜΕΤΡΙΑ (0,45 – 0,65 g/cm3): Τα περισσότερα από τα ελληνικά είδη ξύλου, εκτός των εξαιρέσεων που αναφέρονται στις υπόλοιπες κατηγορίες
- ΒΑΡΙΑ (0,65 – 0,80 g/cm3): Δρυς, Οξιά, Χαλέπιος Πεύκη, Ακακία, Φράξος, Γαύρος, Σημύδα
- ΠΟΛΥ ΒΑΡΙΑ (> 0,80 g/cm3): Πουρνάρι, Ελιά
| Ελάτη | 0,4 | Πουρνάρι | 0,9 | Dibetou | 0,71 | ||
| Πεύκο, σουηδικό | 0,49 | Πλατάνι | 0,58 | Teak | 0,63 | ||
| Ερυθρελάτη | 0,4 | Μουριά | 0,61 | Zebrano | 0,69 | ||
| Πεύκο, μαύρο | 0,52 | Ακακία | 0,8 | Makore | 0,59 | ||
| Ρόμπολο | 0,47 | Ελιά | 0,88 | Sapele | 0,62 | ||
| Κυπαρίσσι | 0,55 | Σφενδάμι | 0,59 | Sipo | 0,59 | ||
| Αρκευθος | 0,57 | Φλαμούρι | 0,5 | Μαόνι | 0,55 | ||
| Λεύκη | 0,38 | Φράξος | 0,66 | Balsa | 0,1 | ||
| Καρυδιά | 0,64 | Oregon pine | 0,49 | Okoume | 0,41 | ||
| Οξιά | 0,7 | Pitch pine | 0,52 | Acajou | 0,49 | ||
| Καστανιά | 0,58 | Afzelia | 0,8 | Niangon | 0,65 | ||
| Δρυς | 0,75 | Padauk | 0,65 | R.Meranti | 0,7 |
*Όλα τα παραπάνω είναι γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό
Ποια η διαδικασία παραγωγής του ξύλινου κουφώματος;
- Ραμποτέζα
Η ροή παραγωγής του ξύλινου κουφώματος ξεκινάει από τη ραμποτέζα, όπου θα κατεργαστούν τα τρικολλητά τεμάχια ξύλου. Το μηχάνημα της ραμποτέζας θα πλανίσει με ένα πέρασμα και τις τέσσερις πλευρές των τρικολλητών. Με πιο απλά λόγια θα δημιουργήσει επίπεδες επιφάνειες στις τέσσερις πλευρές του ξύλου ώστε να δημιουργηθεί ορθογωνική διατομή.
- Γωνιακή μηχανή παραγωγής κουφωμάτων
Μετά την κατεργασία στην ραμποτέζα ακολουθεί το γωνιακό μηχάνημα κουφωμάτων. Το μηχάνημα αυτό κόβει σε πρώτη φάση τα τρικολλητά τεμάχια στις επιθυμητές διαστάσεις και σε δεύτερη φάση δημιουργεί τα μόρσα σύνδεσης μεταξύ των ξύλινων στοιχείων του παραθύρου. Τέλος, στη τρίτη και τελευταία φάση της κατεργασίας δημιουργεί το προφίλ (πατούρες) μέσα στο οποίο θα τοποθετηθούν οι μηχανισμοί και τα λάστιχα μόνωσης.
- Συναρμολόγηση ξύλινων κουφωμάτων
Στο μονταριστικό των ξύλινων κουφωμάτων πραγματοποιείται η συγκόλληση των ξύλινων στοιχείων του παραθύρου, ώστε να δημιουργηθεί η τελική μορφή του. Στο τριβείο, περνάει μετά τη σύνδεση των κουφωμάτων, όπου κι ακολουθεί η επιφανειακή λείανσή τους.
Τοποθέτηση μηχανισμών & λοιπών εξαρτημάτων
Αφού ολοκληρωθεί το φινίρισμα, ακολουθεί η διαδικασία της τοποθέτησης των μηχανισμών καθώς και άλλων εξαρτημάτων. Όσον αφορά τους μηχανισμούς οι εργασίες πραγματοποιούνται σε ειδικό πάγκο μηχανισμών για κουφώματα.
Η σειρά των κατεργασιών είναι:
- Διάνοιξη οπών για πόμολο και κλειδαριά
- Μέτρηση με ειδικούς οδηγούς για την κοπή της σπανιολέτας*
- Μέτρηση με ειδικούς οδηγούς για την κοπή του μηχανισμού της ανάκλiσης, «ψαλίδι»
- Βίδωμα μεταλλικών γωνιών και σπανιολέτας με αυτόματο βιδολόγο.
- Με τη χρήση ειδικών οδηγών γίνεται η κοπή στο πηχάκι* και η τοποθέτηση αυτού στο τζαμιλίκι.
Τέλος, σειρά έχει η τοποθέτηση των υπόλοιπων υλικών, όπως, μονωτικά λάστιχα, υαλοπίνακες και σιλικόνης περιμετρικά στο τζάμι.
Τι ισχύει για τα βερνίκια;
Τα ξύλινα κουφώματα και τα υψηλής ποιότητας βερνίκια, πάνε πακέτο, όπως για παράδειγμα, τα ψάρια στο νερό. Ο κύριος λόγος είναι ότι μόνο μια τέλεια επιφάνεια εξασφαλίζει τη μέγιστη μακροζωία.
Οι τελικοί καταναλωτές, δικαιολογημένα, απαιτούν χαμηλό κόστος και ευκολία συντήρησης, καθώς και εξασφάλιση διάρκειας της ομοιόμορφης επιφάνειας. Όσοι κατασκευαστές ξύλινων κουφωμάτων βασίζονται στην ποιότητα και την αξιοπιστία των προϊόντων επικάλυψης ξύλου, μπορούν να ανταποκριθούν αβίαστα στις παραπάνω απαιτήσεις.
Αυτό επιτυγχάνεται με ένα σύστημα υδροδιαλυτής επικάλυψης, ξύλινων κουφωμάτων 3ων στρώσεων, που αποτελείται από θιξοτροπικά στατικά στερεά με απόλυτη και σταθερή σύνδεση μεταξύ τους. Με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, η καλαισθησία και η ιδιότητες του ξύλου μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Διαδικασία για το πέρασμα του βερνικιού
Α. Για τα βερνίκια (κυρίως στα ξύλα Iroko, Niangon, δρύ)
1ο στάδιο: έγχρωμο υδροδιαλυτό μυκητοκτόνο συντηρητικό εμποτισμού.
2ο στάδιο: Αστάρι βερνικιού με εμβάπτιση ή με πιστόλι βαφής. Τα σόκορα και οι αρμοί με πηχάκια αλείφονται με αλοιφή σφράγισης των πόρων.
3ο στάδιο: εφαρμογή του κυρίως υδροδιαλυτού ακρυλικού βερνικιού, το οποίο είναι ελαστικό, ανθεκτικό στις εξωτερικές συνθήκες με διάφορα πρόσθετα, όπως αλκύδια, οξείδια του σιδήρου για προστασία από UV ακτινοβολία, με πρόσθετα πολυουρεθανικής διασποράς και άλλων ρητινών για αντοχή σε χτυπήματα και στο χαλάζι κ.α. Για επιπρόσθετη προστασία από γρατζουνιές και χημικά και για κατασκευές δίπλα στη θάλασσα μπορεί να εφαρμοσθεί πάνω από το ακρυλικό βερνίκι και άχρωμο βερνίκι πιστολιού δύο συστατικών πολυουρεθάνης.
Β. Για την ακρυλική λάκα (κυρίως στα ξύλα πεύκου, Meranti)
1ο στάδιο: Λευκό υδροδιαλυτό μυκητοκτόνο εμποτιστικό, που δρά και ως μονωτικό.
2ο στάδιο: Αστάρι λάκας (γεμιστικό) ακρυλικό υδροδιαλυτό πιστολιού, με το οποίο τα νερά του ξύλου καλύπτονται πλήρως. Το αστάρι μπορεί να χρωματιστεί.
3ο στάδιο: Υδροδιαλυτή ακρυλική καλυπτική λάκα εξωτερικής χρήσεως με UV δράση σε διάφορα χρώματα.
